πήμα

πήμα
τὸ, Α
1. πάθημα, δυστύχημα, συμφορά («πῆμα θεὸς Δαναοῑσι κυλίνδει», Ομ. Ιλ.)
2. (για τους άθλους που επιβλήθηκαν στον Ηρακλή) βαρύς μόχθος («πολλῶν σοφιστὴς πημάτων ἐγιγνόμην», Ευρ.)
3. μτφ. (για πρόσ.) ὁλεθρος, καταστροφή, βάσανο, πληγή («πῆμα κακὸς γείτων ὅσσον τ' ἀγαθὸς μέγα ὄνειαρ», Ησίοδ.)
4. φρ. «πῆμα ἐπὶ πήματι κεῑται»
μτφ. (στον Ηρόδ.) το ολέθριο σίδερο, δηλ. το ξίφος που σφυρηλατείται πάνω στο σιδερένιο αμόνι τού σιδηρουργού.
[ΕΤΥΜΟΛ. Ποιητική λ., αβέβαιης ετυμολ., που δηλώνει μια κατάσταση και εμφανίζει κατάλ. -μα (πρβλ. σή-μα, σώ-μα). Οι πιο πιθανές, από μορφολογική άποψη, συνδέσεις τής λ. είναι με: αβεστ. pāman- «ονομασία αρρώστιας τού δέρματος», αρχ. ινδ. pāman- «αρρώστια τού δέρματος», ενώ το αρχ. ινδ. pāpman- «πόνος, λύπη, ταραχή, βλάβη» (κατ' επίδραση τού pāpa- «κακός») βρίσκεται από σημασιολογική άποψη πιο κοντά στη λ. πῆμα. Έχει, επίσης, προταθεί η σύνδεση τής λ. με ελλ. τύπους όπως ταλαίπωρος*, πηρός*, πένομαι, πένθος ή με το λατ. patior «πάσχω». Η οικογένεια τής λ. πῆμα είναι αρχαϊκή και η χρήση της υποχώρησε νωρίς].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • πῆμα — misery neut nom/voc/acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • πῆμ' — πῆμα , πῆμα misery neut nom/voc/acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • πήμαθ' — πή̱ματα , πῆμα misery neut nom/voc/acc pl πή̱ματι , πῆμα misery neut dat sg πή̱ματε , πῆμα misery neut nom/voc/acc dual …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • πήματ' — πή̱ματα , πῆμα misery neut nom/voc/acc pl πή̱ματι , πῆμα misery neut dat sg πή̱ματε , πῆμα misery neut nom/voc/acc dual …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • TYPHON — Gigas, de quo sic seribit Homer. Hymm. in Apoll. v. 300. s. Iunonem aegre ferentem, quod Iuppiter sine se ex capite Minervam peperisset, Caelum ac Terram precatam fuisle, omnesque Deos superos et inferos, ut posset et ipsa sine maris congressu… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Okeanos — auf einem Mosaik der Basilika im Stadtzentrum Petras, spätes 5. Jahrhundert n. Chr. Okeanos (griechisch Ὠκεανός, latinisiert Oceanus) ist eine Gottheit der griechischen Mythologie …   Deutsch Wikipedia

  • Apemivs — APEMIVS, i, Gr. Ἀπέμιος, ου, ein Beynamen des Jupiters, welcher so viel als innoxius, oder der unschädliche, heißt. Er kömmt also her von dem α priv. und πῆμα, damnum, s. noxa, und hatte ehemals unter demselben seinen besondern Altar in Attica.… …   Gründliches mythologisches Lexikon

  • BALAENA — Graece φάλαινα, e cetorum genere, (alias enim cum Ceto, species cum genere, confundi solet) omnium maxima, et velut coeterorum Rex ac Princeps, quam propriam Indico Oceano facit Plin. l. 9. c. 3. Maximum animal in Indico mari Pristis et Balaena… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PERJURIUM — quanto in horrore fuerit Atheniensibus, vel hinc videre est, quod, sicut virum bonum indigitare volentes, eum vocârunt ἔυορκον, i. e. iuratae fidei tenacem, Hesiod. in ἔργ. v. 188. Οὐδέ τις ἐυόρκου χάρις ἔςςεται οὔτε δικαίου. Et Aristophanes… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • αδικοπήμων — ἀδικοπήμων, ον (Α) αυτός που άδικα βλάπτει. [ΕΤΥΜΟΛ. < ἀδικο * + πήμων < πῆμα (= πάθημα, δυστύχημα, συμφορά)] …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”